ساخت شهر با رویکرد درآمدزایی پسندیده نیست.
به گفته پژوهشگر معماری و استاد دانشگاه کالیفرنیا در ایران اغلب شهرها بدون نیاز و تنها با رویکرد درآمدزایی ایجاد شده اند و متاسفانه مفهوم شهرسازی در آن ها دیده نمی شود.
به گزارش روابط عمومی سازمان؛ سلسله نشست های معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان این بار با رویکرد” معماری معاصر ایران” از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اداره کل آموزش و پرورش استان قزوین با حضور استادان و پیشکسوتان ملی در حوزه معماری برگزارشد، البته این نشست با رونمایی و جشن امضای کتاب” آتشگهی در خواب آتش ها” اثر دکتر علی کیافر نیز همراه بود.
معمار شهرساز استاد دانشگاه کالیفرنیا در این نشست با اشاره به وضعیت معماری در ایران اضهارکرد: در معماری و شهرسازی آنچه روی می دهد منتج از جامعه است و تکثر در آن وجود دارد.
علی کیافر تصریح کرد: پژوهش ها نشان می دهد در یکصد سال گذشته معماری‌های با ارزش و با قابلیت بسیاری در کشور روی داده که توانسته‌اند در مقیاس جهانی به خوبی خودنمایی کنند.
او اضافه کرد: متاسفانه در همین دوران نیز معماری‌هایی انجام شده که فاقد رعایت هرگونه اصول معماری است و از آن‌ها به عنوان بساز و بفروش یاد می شود و هیچ گونه از متدهای عمیق معماری در آن‌ها وجود ندارد.
این پژوهشگر حوزه معماری با اشاره به مدرنیت ایرانی بیان کرد: اگرچه در ایران به دنبال مدرنیت ایرانی و پیشرفت آن هستیم و حتی مفهوم شرق مدرن اولین بار از ایران آغاز شد ولی هیچ گونه مدرنیتی در آن دیده نمی شود.
کیافر از معماری معاصر ایران به عنوان معماری دوران یاد کرد و افزود: متاسفانه در کشور ما اغلب شهرها، بدون نیاز و برنامه ریزی و تنها با رویکرد درآمدزایی ایجاد شده اند، مفهوم شهرسازی نیز در آن‌ها دیده نمی شود که من آن را ملغمه‌ای از خوب و بد می‌بینم.
او در تحلیل وضعیت معماری پایتخت ایران عنوان کرد: تهران از شهرهایی است که سابقه تاریخی خود را از دست داده، محله‌های آن جدید هستند و در دوران مدرن ایجاد شده اند؛ البته این روند در کمتر شهری دیده می شود.
این استاد حوزه معماری و شهرسازی با بیان این مطلب که در تهران برخی محله ها از تفکر شهری برخوردار هستند، اضافه کرد: در این شهر محله‌هایی همچون یوسف آباد و شهرآرا، ساختار ارزشمندی دارند و در آن‌ها، میان ساخت و سازها تناسب ویژه ای وجود دارد.
کیافر ادامه داد: در تهران همچنین منطقه شهرک غرب به لحاظ طراحی شهری ویژگی‌های خاصی دارد و نظام‌مند ساخته شود و باید سعی شود تمامی ساخت و سازها نیز با همین رویه باشد.
او با بیان اینکه در ساخت و سازهای امروزی به شیوه معماری دوران آنگونه که باید توجه نشده است، تاکید کرد: حوزه معماری نیازمند یک تفکر است و تنها از این طریق می تواند برای آینده راهبرد اصولی داشته باشد.
این استاد دانشگاه کالفرنیا با توجه به نظریه‌های مختلف در حوزه معماری را حایز اهمیت برشمرد و افزود: متاسفانه در ایران اگرچه در حوزه‌های مختلف با نقدهایی رو برو می‌شویم اما نقد در حوزه معماری کمتر دیده می شود در حالی که معماری به ویژه معماری دوران همواره قابلیت بررسی و تحلیل دارد.
کیافر همچنین یادآور شد: معماران باید معماری دوران را بررسی و تحلیل کنند و هرآنچه در ساخت وساز شهرها روی داده است را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قراردهند.
او در ادامه سخنانش به معرفی کتاب خو با عنوان ” آتشگهی در خواب آتش ها “که به تازگی از سوی انتشارات کتابکده کسری منتشر شده پرداخت و عنوان کرد: این کتاب نخستین مجلّد از یک مجموعه چهار جلدی است که به دگرگونی‌های شهر، شهرسازی، سیمای شهرها و معماری ایران در درازای زمانی نزدیک به یک قرن، در دورانی که بیشتر با گفتمان مدرنیته تعریف شده است، می‌پردازد.
نویسنده کتاب “آتشگهی در خواب آتش ها” با تاکید بر این مطلب که درآمد حاصل از این کتاب را به کودکان بازمانده از تحصیل استان سیستان و بلوچستان اهدا خواهم کرد، افزود: در کتاب اول از این چهار جلد به کندوکاو در تبیین و شناخت ماهیت مدرنیته ایرانی و ویژگی‌های جامعه، تفکر، سنت و هویت پرداخته شده، سپس دیدگاه‌هایی از تاریخ شهر و معماری که به علت تمرکز قدرت‌های اقتصادی، سیاسی در تهران وزن بیشتری دارند را دربرمی‌گیرد و سرانجام جنبه‌های مختلفی از مقوله شهرسازی و سیمای شهری در این دوران، با محوّریت چند دهه اخیر از نگاه پاره‌ای از شهرشناسان و شهرسازان را مطرح می‌کند.
کیافر ادامه داد: کتاب دوم به شکل‌گیری معماری نوین ایران، ابعاد برجسته آن و روندی که در نیمه اول قرن کنونی پیموده نگاه می‌اندازد و نیز بر شناخت طراحان و معمارانی که چه در اندیشه و چه در تولید بر این معماری تأثیرگذار بوده‌اند و اندیشه‌ها و تمایلات آنان از زبان خود و هم‌حرفه‌ای‌هایشان می‌کوشد.
او خاطر نشان کرد: درکتاب سوم و چهارم نیز تلاش شده معماری دهه‌های پس از انقلاب ۱۳۵۷ و آنچه در به‌وجود آمدن و دگرگونی‌های آن نقش داشته است را از زبان معماران بیشتر شناخته شود.
نویسنده کتاب آتشگهی در خواب آتش ها یادآورشد: هر یک از این چهار کتاب به دنبال این است که نیم‌نگاهی نیز بر دورنمای آینده معماری و شهرسازی در این سرزمین بیفکند و این کتاب در گفتگو با داریوش آشوری، داریوش شایگان، سید حسین نصر، سید محمد بهشتی، شهرام پازوکی، بیژن شافعی، اسکندر مختاری طالقانی، گیتی اعتماد، سید محسن حبیبی، بهرام فریور صدری شکل گرفته است.
معماری باید جذابیت داشته باشد
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان نیز در این مراسم اظهارکرد: بررسی‌ها نشان می دهد که ساخت اغلب ساختمان‌ها در ایران تنها برمبنای سلیقه‌های شخصی است و معماری‌های آن‌ها اساس نیاز نبوده که این آسیب و تهدید است.
مهندس سیدکاظم مجابی تصریح کرد: معماری چنانچه با جذابیت همراه نباشد، علاوه بر آن‌که ماندگار نخواهد بود، منجر به کسالت و رخوت بهره‌برداران نیز می‌شود.
او با تاکید بر اینکه در ساختمان تمام نیاز بهره‌برداران باید مرتفع شود، بیان کرد: امروزه تنگناهای اقتصادی منجر شده که معماران برای کاهش هزینه‌ها به ناچار از برخی اصول شهرسازی و معماری‌های داخلی عبور کنند ولی باز هم شاهد هستیم ساختمان‌های غیر اصولی و فاقد نور کافی با نرخ‌های کلان فروخته می‌شوند.
وی تاکید کرد: باید در زمینه ارتقاء دانش فنی و تخصصی مهندسان حوزه ساخت‌وساز گام‌های بلندی برداشته شود چرا که تنها در این صورت می توان الگوی معماری با نیازهای فعلی ایجاد کرد.
سوداگری ها شهرها را باچالش روبرو کرده است
عضو انجمن مفاخر معماری ایران نیز در این نشست با اشاره به روش نگارش کتاب آتشگهی در خواب آتش‌ها اظهار کرد: در شرایط امروز که معماری و شهرسازی دچار بحران شده، پژوهش‌های تخصص به درک و شناسایی این بحران‌هاکمک می کند .
دکتر گیتی اعتماد تصریح کرد: برخی سوداگری‌ها منجر شده شهرهایی همچون تهران بر اثر حجم بالای آلودگی‌های زیست محیطی به فضایی غیرقابل تحمل برای سکونت تبدیل شوند، برای حل این چالش‌ها باید با سوداگری‌ها مبارزه شود، بحران‌ها را برطرف کرد و طرز فکری انسانی جایگزین آن شود.
دکتر پیروز کامرانی و علیرضا خزایلی مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی نیز دیگر سخنرانان این مراسم بودند که با رویکرد اهمیت توجه به اصول فنی و آکادمیک معماری و شهرسازی در ساخت و سازها به ایراد سخن پرداختند.