در قزوین برگزار گردید؛
به گزارش روابط عمومی سازمان؛ همایش ملی توسعه پایدار شهری روز چهارشنبه با حضور معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان،مدیران کل میراث فرهنگی و راه و شهرسازی استان، اساتید دانشگاه، سایر مسئولان و اقشار با مشارکت سازمان نظام مهندسی ساختمان در آمفی تئاتر مرکزی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) در ۲ بخش صبح و بعد از ظهر برگزار شد.
در ابتدای این مراسم محمدعلی حضرتی ها مدیرکل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان اظهار داشت: گرچه توسعه پایدار مقوله ای نوآیینی محسوب می شود که طی صد ساله اخیر به آن پرداخته اند اما در طول تاریخ و فرهنگ این سرزمین همواره در شهرسازی ایران چه پیش از اسلام و چه پس از اسلام خردمندان و فرزانگان ساخت و توسعه شهرها را با توجه به روح توسعه پایدار انجام می داده اند.
وی ادامه داد: آنها هر چند از این عنوان استفاده نمی کرده اند اما در جریان توسعه شهرها یقیناً به مزیت های اقلیمی، تاریخی و فرهنگی توجه وافری داشتند و همین رویه نیز برای آنها و آیندگان شهر صرفه اقتصادی نیز داشت اما برعکس طی دوره ۱۰۰ و به ویژه ۵۰ سال اخیر توسعه شهرها تنها مبتنی بر تقلید و کپی کاری بوده است.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: توسعه ۸۰ ساله اخیر در قزوین بدون توجه به فرهنگ و اقلیم بومی این منطقه روی داده است.
این مسئول با اشاره به نمونه شهر کهن قزوین بیان کرد: تنها تحولی که در شهر شاپوری قزوین پس از فتح اعراب از جانب آنها روی می دهد تغییر عناصر مذهبی یعنی تبدیل آتشکده ها به مساجد است و عملکرد اصلی شهر حفظ می شود.
این مسئول بیان کرد: در قرون بعدی نیز همین رویه ادامه می یابد در دوره صاحب بن عباد وزیر آل بویه محله راه پوش به شهر اضافه می شود و در اعصار سلجوقی و صفویه نیز شهر توسعه می یابد اما با توجه به ظرفیت های فرهنگی، اقلیمی و تاریخی.
حضرتی ها با اشاره به این موضوع که این روند در سالیان اخیر معکوس شد، اظهار داشت: تنها در قبل از انقلاب برای احداث مدرسه رضاشاه سابق (پاسداران فعلی) و یک قطعه زمین فوتبال ۷ بنای شاخص عصر صفویه این شهر را نابود کردند که عمارت خورشید و ایوان نادری از جمله این بناها بودند.
وی ادامه داد: اگر امروز ما دارای عمارت خورشید و ایوان نادری بودیم آیا وضعیت قزوین در جهانگردی اینگونه بود؟ آیا نمی توانستیم افراد بسیاری را در گردشگر صاحب شغل کنیم.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین گفت: از طرفی شهر قزوین یکی از افسرده ترین شهرها است در حالی که توصیفی که از این شهر در سفرنامه های اروپایی ها وجود دارد حکایت از وجود شور و نشاط این شهر دارد که در این بین می توان یکی از علایم افسردگی شهر قزوین را معماری اشتباه آن دانست.
مشاور سابق استاندار قزوین با اشاره به مورد طرح انصاری شرقی گفت: این طرح هیچ تناسبی با بافت اجتماعی منطقه ندارد و یکی از تاثیرات اجتماعی آن ایجاد افسردگی در شهر است حال آنکه پیش تر شاد بودن و سلامتی دو مولفه اساسی در ساخت و ادامه حیات شهرهای ما بود.
حضرتی ها ادامه داد: همینطور در کمیسیون ماده ۵ درخواست های زیادی برای تغییر کاربری فضاهای سبز به فضاهای تجاری وجود دارد بنابراین شاهدیم که شهرهای ما روز به روز شادابی خود را از دست می دهند و چهره ای عبوس و افسرده به خود می گیرند یک نمونه عینی آن روزهای تعطیل است که می بینیم همه از شهر فرار می کنند حال آنکه باید در این زمینه یعنی ایجاد شادابی در شهر دست کم اندکی از گذشتگان خود تاثیر بگیریم.
در بخش دیگر این برنامه مهندس فرخ زاد، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین با رویکرد اجتماعی به ایراد سخن پرداخت و طی سخنانی اظهارداشت: با وجود بیش از ۵۲ دانشگاه در استان و همچنین تعداد زیاد مهندسان، نتایج مناسبی در حوزه توسعه شهری مشاهده نمی شود بنابراین در این حوزه نیازمند آسیب شناسی هستیم.
فرخزاد تصریح کرد: یکی از مشکلات موجود در حوزه توسعه شهری نبود معادلات برد-برد و در نظر گرفتن منافع مردم در تدوین ضوابط است بنابراین باید ضوابط را به گونه ای تنظیم کنیم که در مورد آنها پذیرش اجتماعی نیز وجود داشته باشد.
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان با بیان اینکه عمرساختمان در کشور ما بیش از ۳۰ سال نیست، قوانین مربوط به نظام مهندسی در کشور را قدیمی و نیازمند بازنگری دانست و افزود اگر این طرح در مجلس تصویب می شد می توانستیم عمر ساختمان ها را از ۳۰ سال به ۷۰ سال برسانیم اما متاسفانه مجلس محترم این طرح را در مراحل نهایی تصویب نکرد و عملاً از دور خارج شد.
وی با اشاره به اینکه در تعیین قواعد و ضوابط باید پذیرش اجتماعی را نیز در نظر گرفت، گفت: در حال حاضر دارای ۷۰۰ حکم تخریب در استان هستیم که از دادگستری اخذ شده است که نتوانسته ایم تخریب کنیم بر همین اساس نمی توان در کوه و دشت و مناطقی از این دست مامورانی را استخدام کرد اما باید به این فکر باشیم که پذیرش اجتماعی مردم را بالا ببریم.
همچنین مهندس نوروزیان رییس کانون معماران ایران دراین برنامه عنوان کرد: اکنون که صنعت ساخت و ساز در کشور از رونق افتاده فرصت خوبی مهیا شده است تا وکلا، پزشکان، آهن فروشان و دیگر افراد فعال در سایر مشاغل به شغل های اصلی خود بازگردند و در آن حیطه مشغول به خدمت در جامعه باشند.
نوروزیان با اشاره به قدمت مفهوم توسعه پایدار در سطح دنیا گفت: حدود ۴ دهه است که از طرح مفهوم توسعه پایدار می گذرد و در این بین ضرورت طرح و اجرای این مقوله در این است که توسعه پایدار در نهایت منتهی به حفاظت از منابع، تنوع فرهنگی و عدالت اجتماعی می شود.
رئیس کانون معماران ایران با اشاره به تصورات اشتباه از مقوله توسعه پایدار گفت: ساختن ساختمان های مرتفع، برج، پاساژ و پل هایی که به سختی در معابر جای گرفته است، توسعه پایدار محسوب نمی شود بلکه توجه به حیات شهری است که توسعه پایدار را موجب می شود.
وی ادامه داد: متاسفانه در زمینه توسعه پایدار در جهت معکوس حرکت کرده ایم و تنها معیار ما در این زمینه گسترش فیزیکی شهرها بوده است.
این مسئول ادامه داد: امروزه ساخت ساختمان های بلند حتی در شهرهای کوچک ما نیز آغاز شده است حال آنکه نباید به بهانه های مختلف حیات شهری را به حراج گذاشت.
نوروزیان اظهار داشت: یکی دیگر از مقوله های توسعه پایدار که در کشور ما مغفول مانده توجه به نشاط شهری است که متاسفانه در این بین ما جزو افسرده ترین کشورهای جهان هستیم.
نوروزیان افزود: شهرهای ما افسرده و غمگین هستند و همین موضوع می طلبد که مسئولین شهر در پی یافتن مولدهای شادی پایدار برای شهروندان باشند تا در راستای توسعه پایدار گام بردارند.
در بخش دیگری از این برنامه مدیرکل راه وشهرسازی استان به موضوع دغدغه کارشناسان پرداخت و عنوان داشت: بی توجهی به موضوع محیط زیست و آینده آن و صرفاً توجه به مسائل حال، حاد و فوری باعث شده است تا متفکرین و کارشناسان با دغدغه های بسیاری در رابطه با آینده محیط زیست انسان مواجه باشند.
وی اظهار داشت: در بحث رشد و توسعه ما معمولا میان این دو مفهوم خلط کرده ایم و می کوشیم آنها را یک مفهوم فرض کنیم بر همین اساس در زمینه توسعه پایدار شهرها نیز به ابعاد و بزرگ شدن شهرها توجه داشته ایم و با توسعه چندان آشنا نبوده ایم.
مدیر کل راه و شهرسازی استان قزوین با اشاره به تمرکز جمعیت شهری در نقاط معدودی در استان قزوین گفت: ۷۵ درصد از کل جمعیت استان در شهر قزوین و شهرهای ۷ گانه حومه قزوین متمرکز هستند.
وی ادامه داد: تمام این ۷۵ درصد جمعیت استان تنها در ۱۰ درصد مساحت استان متمرکز شده اند حال آنکه ۲۵ درصد از کل جمعیت استان در ۹۰ درصد گستره قزوین پراکنده شده و این به معنی استفاده نادرست از منابع انسانی است.
مانی فر در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شهرهای ما نیازمند توجه و دیده شدن هستند تا مردم آنها نسبت به شهر خود حس افتخار داشته باشند بنابراین می توان گفت یکی از نیازهای مهم شهرها در حوزه های اجتماعی نیاز به دیده شدن و توجه است.
این مسئول اظهار داشت: تمام شهرهای ما باید دارای تقویم رویدادها باشند و مناسبت ها اعم از جشن و سایر مناسبات ملی و مذهبی در آن ها به هر نحوی برگزار شود تا مردم شهرهای ما احساس کنند که به آنها توجه می شود.
همچنین پیروز حناچی معاونت شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی
با اشاره به لزوم توجه مسئولان دستگاه‌های اجرایی در کشور به مقوله توسعه پایدار اظهار کرد: توسعه همه‌جانبه و پایدار شهری موضوعی است که در چند سال گذشته افکار عمومی قشرهای مختلف مردمی را به خود جلب کرده است.
وی بیان کرد: در چند سال گذشته موضوع احداث ساختمان‌هایی که انرژی مصرف نکند یا به میزان بسیار اندک مصرف کند در دانشگاه‌ها و مجامع علمی مورد بررسی قرار گرفته و اقداماتی نیز از سوی برخی دانشمندان عرصه ساختمان انجام شد.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: اکنون با پیشرفت فناوری‌های نو، اقداماتی در دستور کار پژوهشگران برخی کشورها قرار دارد که برای احداث ساختمان‌هایی تلاش می‌کنند؛ که نه تنها انرژی مصرف نمی‌کنند بلکه توانایی تولید برخی از حامل‌های انرژی را نیز دارند.
حناچی ادامه داد: برخی نیروهای توانمند علمی، مراکز پژوهشی و تعدادی از مسئولان در این زمینه کوتاهی کرده و موجب شده‌اند کشور ما به‌صورت گسترده در حوزه احداث ساختمان‌های بدون مصرف انرژی گام‌های اساسی بر نداشته و در چند سال اخیر پیشرفت قابل توجهی در این زمینه نداشته باشد.
این مسئول مطرح کرد: بخشی از این عقب‌افتادگی در صنعت ساختمان‌های پیشرفته حوزه انرژی به دلیل وجود تحریم‌ها بوده اما بخش قابل‌توجهی از این مهم بر اثر کوتاهی افراد و مسئولان توانمند در این عرصه است که لازم است با هدف بهبود این وضعیت اقداماتی از سوی دانشمندان و مهندسان صورت گیرد.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: کاهش مصرف انرژی نقش قابل‌توجهی در زمینه تحقق توسعه پایدار شهری دارد که توجه و تلاش مسئولان دستگاه‌های اجرایی مربوط به این حوزه و نیروهای جوان، دانشمند، متخصص و علاقمند به عرصه‌های ساختمان‌سازی را نیاز دارد.
وی با بیان اینکه کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها می‌تواند در دستیابی به بسیاری از اهداف مورد نظر مسئولان در زمینه توسعه پایدار شهری را ممکن سازد، اظهار کرد: این مهم اگر به صورت هوشمندانه و برنامه‌ریزی شده صورت گیرد می‌تواند علاوه بر ارتقای علمی و اجتماعی، توسعه اقتصادی و سودآوری نیز برای عموم افراد جامعه به همراه داشته باشد.
حناچی در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی در زمینه توسعه پایدار شهری نباید زیرساخت‌ها و بافت تاریخی شهرها که می‌تواند جزو ظرفیت‌های عمده اقتصادی بسیاری از مناطق و استان‌های کشور باشد را به خطر اندازد و موجب تخریب آنها شود.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: توسعه پایدار، همانگونه که در مفهوم آن بیان شده باید با استفاده از ظرفیت‌ها، امکانات و منابع اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره یک توسعه و رشد همه‌جانبه برای قشرهای مختلف جامعه را محقق کند.
وی اضافه کرد: این توسعه نباید زمینه کاهش توان اجتماعی و فرهنگی جامعه را فراهم کند؛ چراکه با منافع نسل‌های آینده در تضاد و تقابل بوده و دیگر اعتبار توسعه پایدار برای فعالیت‌های اجرایی صورت گرفته در این حوزه معنا و مفهومی ندارد.
این مسئول خاطرنشان کرد: سرعت تخریب بافت‌های تاریخی از سرعت حفظ و بهسازی آنها در برخی مناطق و استان‌ها بالاتر بوده که توجه جدی مسئولان برای حفظ ظرفیت‌های گردشگری موجود و باقی‌مانده را نیاز دارد تا یک میراث ماندگار برای نسل‌های آینده باقی بماند و آنها بتوانند امور فرهنگی و اجتماعی مختلف را در جامعه محقق کنند.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: تلاش می‌شود در دستگاه‌های اجرایی دولت یازدهم اقداماتی صورت گیرد که یک برنامه‌ریزی جامع برای تحقق توسعه پایدار شهری صورت گیرد و برای اجرا در عرصه‌های گوناگون ارائه شود.